Bảo tồn và phát triển nghề dệt chiếu của huyện Phú Tân.

Với truyền thống lâu đời, làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân ở Phú Yên vẫn giữ nghề, tạo ra nhiều sản phẩm chiếu nổi tiếng. Những sản phẩm chiếu của làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân có giá trị ngày càng tăng cao, người tiêu dùng tìm mua sản phẩm bởi chất lượng tuyệt vời mà những người thợ khéo tay làm nên.

Phú Yên là một trong những tỉnh có nhiều nhóm nghề truyền thống nổi tiếng như làng nghề chế biến nước mắm Gành Đỏ, làng nghề bánh tráng Hòa Đa, làng nghề đan thúng chai Phú Mỹ, làng nghề rượu Quán Đế, làng đan lát Vinh Ba, làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân, trong đó, làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân ở Phú Yên đang có nhiều lợi thế phát triển.

Đặc điểm của chiếu cói Phú Tân là khi thời tiết trở nên hanh khô, nóng nực thì chiếu cói với nguyên liệu tự nhiên giúp ngủ ngon và thoải mái hơn.

Sản phẩm chiếu cói Phú Tân, tỉnh Phú Yên

Chiếu cói Phú Tân vẫn đang được gìn giữ những giá trị truyền thống và hướng đến phát triển nhằm ổn định đời sống người dân lâu dài. Địa phương này có vùng nguyên liệu trồng cói 25 ha cung cấp nguyên liệu cho nghề truyền thống dệt chiếu thủ công.

Quá trình sản xuất chiếu cói là khi sợi cói đã trải qua các công đoạn như gặt ở ruộng, giũ cói, vận chuyển, chẻ cói thành mảnh nhỏ hơn, phơi khô, nhuộm màu, làm sợi và cuối cùng là dệt thành sản phẩm chiếu. Từ những sợi cói phơi khô trải qua công đoạn nhuộm màu, người đan chiếu phải có nhiều kinh nghiệm để sản phẩm giữ được màu sắc khi thêu dệt.

Không chỉ tham gia dệt chiếu thủ công, các hộ còn đầu tư máy móc để dệt chiếu cho năng suất cao hơn, sản lượng sản xuất khoảng hơn 40.000 chiếc/tháng. Chiếu dệt thủ công ở Làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân có giá bán trên thị trường khoảng từ 130.000 – 160.000 đồng mỗi cặp.

Để nâng cao năng lực sản xuất, địa phương đang có kế hoạch chuyển đổi 50 ha đất trồng cói, tìm giống cói tốt hơn để cải thiện năng suất. Đồng thời, địa phương đang quảng bá du lịch đối với làng nghề chiếu cói Phú Tân để vừa gìn giữ nét đẹp làng nghề truyền thống, vừa cải thiện đời sống cho người dân.

Các sản phẩm chiếu cói Phú Tân thu hút người tiêu dùng, có thị trường ổn định. Đặc biệt, làng nghề được xây dựng thành địa điểm du lịch hấp dẫn du khách thông qua các triển lãm, hội chợ thương mại, giúp các sản phẩm từ chiếu cói được quảng bá rộng rãi, tạo được thương hiệu của làng nghề.

Để giúp làng nghề phát triển mạnh hơn, sản phẩm được xuất khẩu ra thị trường nước ngoài, đáp ứng xu thế trong bối cảnh mới thì cần sự quan tâm của nhà nước, của ban ngành các cấp về khôi phục các làng nghề truyền thống, đặc biệt sự nỗ lực của người dân làng nghề để đưa làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân khởi sắc hơn.

Trong công cuộc khôi phục, bảo tồn các làng nghề truyền thống thì làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân là một điển hình tiêu biểu cho sự thích ứng và phát triển phù hợp với bối cảnh mới. Sản phẩm chiếu cói Phú Tân hiện nay là những tác phẩm nghệ thuật, giá trị văn hóa kết tinh ở trong đó. Thông qua Hợp tác sản xuất – dịch vụ – du lịch chiếu cói An Cư, sản xuất chiếu cói được tập trung, có quy mô và đầu ra cho sản phẩm, sản xuất ra nhiều mặt hàng để đáp ứng nhu cầu của thị trường. Có thể khẳng định thành công của làng nghề dệt chiếu cói Phú Tân là sự kết hợp của hai yếu tố, đó là sự thích ứng với xu thế phát triển của thời đại, nhưng vẫn coi trọng những giá trị truyền thống.

Để đẩy mạnh hơn nữa sự phát triển của ngành nghề cói, tạo sức bật cho nghề chiếu cói Phú Tân, Uỷ ban nhân dân huyện đã ban hành đề án bảo tồn và phát triển làng nghề dệt chiếu cói gắn với du lịch xã An Cư giai đoạn 2021-2025. Tỉnh và địa phương đã có những chủ trương nhằm tạo bước đi vững cho nghề như khuyến khích các hộ sản xuất đăng kí hoạt động kinh doanh mới, xây dựng những điểm dừng chân cho khách, khuyến khích khách du lịch tham gia vào các bước sản xuất sản phẩm, xây dựng điểm trưng bày, giới thiệu, trao đổi, mua bán các sản phẩm làng nghề chiếu cói gắn với điểm du lịch tại danh thắng cấp quốc gia đầm Ô Loan. Sản phẩm du lịch cộng đồng được công nhận sẽ là động lực rất lớn để Phú Yên vươn lên phát triển kinh tế.