Mùa thu hoạch thảo quả trên dãy Hoàng Liên

Rừng Hoàng Liên Sơn đã nuôi dưỡng cây thảo quả, mang ấm no về cho bà con thiểu số. Song vấn đề bảo tồn, phát triển loài dược liệu quý này cũng đang cấp thiết.

Năm 2022, dịch Covid-19 đã qua, xu hướng giá thảo quả hiện tại vẫn khá ổn định, có thời điểm giá trên 100 nghìn đồng/kg, tuy nhiên việc trồng thảo quả phụ thuộc hoàn toàn vào điều kiện tự nhiên nên sản lượng không ổn định. Những năm trời băng giá, Hoàng Liên Sơn có tuyết thì năm sau đó mất mùa. Loạt nương trên cao, lạnh sâu nên cây thảo quả già bị chết, cây non chưa kịp ra hoa kết quả nên phải khoảng 2 năm sau cây con mới đủ trưởng thành để ra hoa.

Mùa thảo quả chín tập trung vào mùa thu. Tùy theo mức độ của giàn sấy mà người ta đổ thảo quả lên, thỉnh thoảng lại đảo cho thảo quả chóng khô. Những nhà có ít nương, thu hoạch ít quả thường sẽ mang quả tươi về bản để phơi hoặc sấy.

Rừng chớm vào mùa thu, cây lá còn xanh biếc, thỉnh thoảng mới có lá vàng. Leo tới gần đỉnh núi, hương thảo quả rõ dần. Những bụi thảo quả cây mọc dày sin sít, quả chín đỏ đầy dưới gốc, chùm dày như những chùm nho, mỗi chùm vài chục quả căng mọng, vỏ bóng lừ.

Rừng Hoàng Liên Sơn đã nuôi dưỡng cây thảo quả, mang ấm no về cho bà con thiểu số. Những năm trước đây, diện tích trồng ít, thương lái vào gom hàng bán sang Trung Quốc hoặc mang về xuôi, thảo quả khô có lúc giá lên tới 80 nghìn đồng/kg.

Cây thảo quả chỉ có thể mọc ở dưới tán rừng già hoặc rừng phòng hộ, nơi có độ cao trung bình khoảng 1.800m. Nguồn thu nhập từ khai thác cây thảo quả cho bà con dù có giảm, nhưng vẫn tương đối ổn định.

Thảo quả là cây dược liệu có giá trị kinh tế cao. Việc ở lại lán rừng, sấy thảo quả của người dân cũng tiềm ẩn nguy cơ phá rừng, cháy rừng.

Thảo quả thực sự là cây dược liệu quý, có giá trị kinh tế cao, góp phần giảm nghèo bền vững ở các bản vùng cao ven chân núi Hoàng Liên Sơn. Diện tích cây thảo quả trên dãy Hoàng Liên Sơn khá lớn, mỗi năm mang lại thu nhập hàng chục đến hàng trăm triệu đồng cho mỗi hộ dân.

Cây thảo quả đã giúp nhiều gia đình thoát nghèo, mua sắm tivi, xe máy, máy khâu, máy cày để phục vụ sản xuất. Tuy nhiên, để bà con làm giàu hơn từ cây thảo quả thì việc ổn định diện tích đang trồng là cần thiết.

Hiện tại, người dân chủ yếu trồng thảo quả dựa vào kinh nghiệm truyền miệng, vì vậy các địa phương cần mở các lớp chuyển giao kỹ thuật để bà con học tập, có kiến thức, kinh nghiệm để hạn chế ảnh hưởng xấu đến diện tích rừng tự nhiên trên dãy Hoàng Liên Sơn.