Hà Giang: Chuyển đổi mô hình trồng cam Sành Quang Bình mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Với khoảng 42% tổng diện tích trồng đạt tiêu chuẩn VietGAP, người trồng cam Sành ở huyện Quang Bình ý thức rất rõ giá trị thương hiệu của cây cam và đang tích cực chuyển đổi hướng canh tác theo quy trình này. Nhờ việc tập trung chăm sóc cam Sành, loại cây này đã đem lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân nơi đây.
Cam Sành và cam Vàng là 2 loại cây ăn quả chủ lực của Hà Giang. Niên vụ 2021-2022, tổng diện tích cam toàn tỉnh Hà Giang đạt trên 8.000 ha, diện tích cho thu hoạch là 7.400 ha, sản lượng ước đạt 77.000 tấn; chủ yếu tập trung tại các huyện Vị Xuyên, Bắc Quang và Quang Bình. Trong đó, sản lượng cam Sành đạt trên 58.000 tấn và diện tích cam Sành được cấp giấy chứng nhận VietGAP là 4.268 ha, chiếm trên 53% tổng diện tích trồng cam.
Huyện Quang Bình có tổng diện tích cây ăn quả là 1.536,43 ha, tập trung ở 6 xã trong vùng quy hoạch, gồm: Hương Sơn, Xuân Giang, Bằng Lang, Tiên Yên, Vĩ Thượng, Yên Hà, trong đó diện tích cây cam, quýt là 979,79 ha, diện tích cho thu hoạch là 416 ha.
Cam Sành huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang được trồng theo hướng VietGAP
Thời gian qua, huyện đã khôi phục diện tích cây cam, quýt già cỗi bằng phương pháp bón phân sinh học, bọc quả trên cây cam tại xã Yên Hà mang lại hiệu quả tích cực từ tỷ lệ phân cành, phân rễ, mầm sinh trưởng và khả năng đậu quả tốt, năng suất, sản lượng tăng, giá trị tăng cao.
Với mục tiêu phát triển bền vững cây cam Sành, Quang Bình đã triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ người dân trồng cam. Một số hộ được vay vốn để đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm cam Sành.
Một số hộ trồng 3 ha cam ở xã Vi Thượng, sản lượng trung bình đạt 20 – 30 tấn/năm, thu về trên 100 triệu đồng/năm. Vụ vừa qua, cam theo tiêu chuẩn VietGAP có giá bán cao nhất trong 5 năm gần đây. Đầu năm 2022, các hộ được hỗ trợ vốn để tiếp tục phục hồi, cải tạo, duy trì chăm sóc vườn cam Sành theo hướng VietGAP.
Niên vụ 2021 – 2022, với trên 315 ha trồng cam, tổng sản lượng của xã Vi Thượng đạt 2.817 tấn, giá trị kinh tế đạt hơn 30 tỷ đồng. Từ cây cam, đời sống của người dân trong xã ngày càng được cải thiện, có điều kiện sản xuất bằng máy móc hiện đại. Các hộ dân đã chú trọng trồng theo quy trình VietGAP, với diện tích đạt 150 ha.
Huyện Quang Bình đã có gần 60 hộ được vay vốn phát triển cây cam Sành, diện tích đạt 115 ha. Các hộ tập trung chăm sóc vườn cam, giúp cây sinh trưởng, phát triển tốt, mẫu mã quả đẹp, đồng đều, độ ngọt đạt khoảng 12%. Việc trồng cam theo hướng VietGAP đã đem lại hiệu quả về kinh tế, góp phần bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, người sản xuất, cân bằng sinh thái, làm cho đất, nước, không khí không bị ô nhiễm.
Tổng diện tích trồng cam Sành của huyện Quang Bình đến nay đạt 2.682 ha; trong đó, gần 1.120 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP; năng suất bình quân đạt 9,8 tấn/ha; giá thương lái thu mua vào thời điểm chính vụ khoảng 10 – 15 nghìn đồng/kg; giá trị hàng hóa đạt trên 300 tỷ đồng/năm.
Hướng liên kết, xây dựng thương hiệu cam Sành Quang Bình
Lấy chất lượng làm tiêu chí hàng đầu để bảo vệ, đánh giá và phát triển thương hiệu của cam Hà Giang, tỉnh đã chú trọng đẩy mạnh nghiên cứu, mở rộng các kênh tiêu thụ bao gồm các thị trường truyền thống và các sàn giao dịch điện tử; đẩy mạnh truyền thông, quảng bá, giới thiệu sản phẩm cam Hà Giang trên nền tảng truyền thông số.
Về công tác xúc tiến, quảng bá nông sản cho huyện Quang Bình trong niên vụ 2022-2023, một số đơn vị như HTX nông nghiệp, dịch vụ xã Hương Sơn, HTX Xuân Khu xã Yên Hà và HTX sản xuất nông nghiệp hữu cơ vi sinh xã Tiên Yên được lựa chọn lấy sản phẩm làm đầu mối cho hoạt động này, bên cạnh đó để đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trên sàn thương mại điện tử, huyện đã kết nối và lấy sản phẩm cam của hệ thống vườn mẫu để hỗ trợ giá, kích cầu cho khâu tiêu thụ, giới thiệu và bán hàng trên hệ thống truyền thông số.
Huyện đã xác định quy hoạch lại toàn bộ diện tích trồng cam và tìm hướng liên kết, xây dựng thương hiệu, thị trường tiêu thụ sản phẩm để tạo bước đột phá cho việc phát triển cây cam Sành. Nhằm phát triển và đẩy mạnh tiêu thụ, huyện đã hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân thâm canh vườn cam theo tiêu chuẩn VietGAP. Đồng thời, khuyến khích người trồng cam thành lập HTX để cùng trao đổi kinh nghiệm, tháo gỡ khó khăn từ khâu trồng, chăm sóc, thu hoạch cho đến tiêu thụ cam.
Giai đoạn 2021 – 2025, tỉnh Hà Giang đã ban hành kế hoạch về đột phá phát triển cây có múi theo hướng sản xuất hàng hóa. Để hoàn thiện quy trình phục tráng lại vườn cam suy giảm năng suất, chất lượng, các cơ quan chuyên môn, các cấp ban ngành tiếp tục tập trung đầu tư phát triển bền vững cây cam Sành và tiếp tục xây dựng vườn cam mẫu.