Chuyến đi của Tổng thống Mỹ Donald Trump tới Trung Đông diễn ra với quy mô lớn, vào ngày 13 ông đã ký thỏa thuận tổng trị giá 200 tỷ USD với Ả Rập Xê Út, sau đó vào ngày 15, ông cộng tác với Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) để xây dựng cụm trung tâm dữ liệu AI lớn nhất ngoài nước Mỹ. Chuyến đi này có thể tái cấu trúc bản đồ AI toàn cầu.
Các quốc gia Ả Rập ở Vùng Vịnh như Ả Rập Xê Út và UAE sở hữu khối tài sản dầu mỏ khổng lồ và nguồn điện dồi dào, đồng thời họ cũng mang trong mình nguyện vọng mạnh mẽ: chuyển đổi thành một nền kinh tế công nghệ cao thông qua việc xây dựng cơ sở hạ tầng công nghệ tiên tiến. Tuy nhiên, những quốc gia này cũng có mối quan hệ thương mại mật thiết với Trung Quốc, nơi đang cung cấp công nghệ cho Trung Đông. Chuyến đi của Trump khiến cho các quốc gia này trở thành điểm giao thoa trong cuộc cạnh tranh địa chính trị về AI trong tương lai.
Tăng cường sức mạnh tính toán AI tại Trung Đông, thúc đẩy khả năng phát triển mô hình AI tiên tiến
Trump đã thông báo tại điểm dừng chân cuối cùng ở Abu Dhabi rằng một số công ty Mỹ chưa được tiết lộ sẽ hợp tác với công ty địa phương G42 của UAE để xây dựng cụm trung tâm dữ liệu AI lớn nhất ngoài nước Mỹ với sức mạnh tính toán AI lên tới 5 GW.
Công ty đầu tư AI Humain thuộc Quỹ Đầu tư Công cộng Ả Rập Xê Út vừa được thành lập đã ký kết thỏa thuận hợp tác lớn với các gã khổng lồ công nghệ Mỹ như Nvidia, AMD, Qualcomm và AWS. Trump cũng đã phát biểu tại Riyadh, cho biết Mỹ và các doanh nghiệp Ả Rập Xê Út sẽ ký kết thỏa thuận trị giá hàng trăm tỷ USD, tập trung vào các lĩnh vực cơ sở hạ tầng, công nghệ và quốc phòng.
Humain tuyên bố rằng thỏa thuận giữa Ả Rập Xê Út và Nvidia sẽ đạt sức mạnh tính toán lên tới 500 MW, và trong vòng năm năm, sẽ triển khai “hàng trăm ngàn GPU tiên tiến nhất của Nvidia”. Theo ước tính, điều này có thể tương đương với khoảng 250.000 chip Nvidia tiên tiến nhất, với hiệu suất đào tạo cao gấp bốn lần và hiệu suất suy diễn đạt 30 lần. Khả năng như vậy có thể giúp Ả Rập Xê Út phát triển các mô hình AI tiên tiến.
AWS và Humain cho biết, hai công ty sẽ cùng đầu tư 5 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng tại Ả Rập Xê Út. Vào tháng 3, AWS thông báo sẽ xây dựng một khu vực cơ sở hạ tầng AI với mức đầu tư trên 5,3 tỷ USD. Humain và AMD cũng cho biết trong vòng năm năm tới, hai công ty sẽ đầu tư 10 tỷ USD vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng AI tại Ả Rập Xê Út và Mỹ.
Robert Tager, Giám đốc Sáng kiến Quản trị AI Oxford Martin của Đại học Oxford, cho biết các thỏa thuận đạt được là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm tăng cường ảnh hưởng công nghệ toàn cầu, đặc biệt là trong các lĩnh vực liên quan đến Trung Quốc. Cơ cấu đằng sau điều này là, một mặt là cạnh tranh với Trung Quốc, mặt khác Mỹ mong muốn trở thành nền tảng cho việc tích hợp công nghệ toàn cầu.
Khởi động việc loại bỏ thiết bị của Trung Quốc, tích cực tham gia các dự án đầu tư cơ sở hạ tầng AI của Mỹ
Trong những năm gần đây, Ả Rập Xê Út và UAE đã tích cực xây dựng các công nghệ AI tiên tiến. Năm 2020, UAE đã mời nhà nghiên cứu AI nổi tiếng Eric Xing làm hiệu trưởng Đại học AI Mohamed bin Zayed. Năm 2021, Đại học Khoa học và Công nghệ vua Abdullah của Ả Rập Xê Út đã mời một trong những người tiên phong trong lĩnh vực AI hiện đại, Jürgen Schmidhuber, lãnh đạo chương trình AI của họ.
Đối tác Paul Triolo từ tổ chức tư vấn địa chính trị DGA-Albright Stonebridge Group cho biết, mặc dù nghiên cứu AI của hai quốc gia vẫn ở mức trung bình so với Mỹ và Trung Quốc, nhưng nếu có thể có được sức mạnh tính toán AI quy mô lớn, nó có thể thúc đẩy sự phát triển của khu vực, cuối cùng có thể thay đổi phân bố sức mạnh tính toán toàn cầu.
Quan hệ giữa Ả Rập Xê Út, UAE với Trung Quốc còn mật thiết hơn nhiều so với nhiều quốc gia được xem là đồng minh thân Mỹ, mặc dù Huawei hiện đã bị Mỹ và nhiều đồng minh của mình đưa vào danh sách đen, nhưng cả hai quốc gia vẫn đang sử dụng thiết bị của Huawei trong cơ sở hạ tầng viễn thông.
Tuy nhiên, UAE đã cố gắng cắt đứt một phần quan hệ với Trung Quốc để đáp ứng những lo ngại của Mỹ. G42 đã thông báo vào năm 2024 sẽ loại bỏ thiết bị của Trung Quốc khỏi các cơ sở của mình. Cùng năm, vào tháng 4, G42 cũng đã ký thỏa thuận với Microsoft để đầu tư và xây dựng cơ sở hạ tầng tại UAE. UAE cũng là một trong những người ủng hộ chính của dự án Stargate của OpenAI, dự án dự kiến đầu tư 500 tỷ USD để xây dựng cơ sở hạ tầng AI tại Mỹ.
Không chỉ vậy, vào tháng 2 năm nay, Ả Rập Xê Út đã thông báo sẽ đầu tư 1,5 tỷ USD để mở rộng trung tâm dữ liệu của công ty Mỹ Groq (chuyên sản xuất chip suy diễn AI hiệu quả cao) tại Dammam. Vào tháng 3 năm nay, G42 cho biết sẽ tài trợ cho một trung tâm dữ liệu lớn trong nước sử dụng chip của công ty Cerebras của Mỹ.
(Ảnh: Trích từ video)
Đọc thêm:
Sự giàu có và nguyện vọng quá mạnh, Ả Rập Xê Út muốn trở thành bá chủ AI.