Cây mới ‘đãi’ những người tâm huyết và có tầm nhìn: Cơ hội với giống sâm tiến vua.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến khảo sát vùng trồng sâm tại Lai Châu

Liên kết sản xuất để bảo tồn và phát triển sâm Lai Châu

Phát triển sâm Lai Châu xứng tầm với giá trị của dược liệu quý

Cơ hội “từ trên trời rơi xuống”

Năm 2021, trong khi dịch Covid-19 bùng phát, mọi hoạt động sản xuất kinh doanh ở Bình Định đều bị tê liệt. Anh Trần Minh Tâm, người năng động và gần 50 tuổi, đã trải qua nhiều nghề khác nhau như trồng nấm, làm thợ mộc, sản xuất bánh mì và quản lý quán nhậu nổi tiếng, nhưng giờ đây anh phải đối mặt với tình trạng “rảnh tay rảnh chân” do ảnh hưởng của dịch bệnh. Anh đã vòng qua nhà mấy người em hàng xóm để giết thời gian.

Trong một buổi nói chuyện, người em tên Bắc đã tặng cho Tâm 7 cây sâm bố chính do bạn bè anh mang từ Quảng Bình về. Bắc nói rằng đây là loại cây được mệnh danh là “sâm tiến vua” từ thế kỷ 14, từng được sử dụng làm thuốc bới danh y Hải Thượng Lãn Ông tại huyện Bố Trạch (Quảng Bình).

Tâm mang số cây sâm về trồng trong vườn nhà để tránh phải lãng phí thời gian. Anh chăm sóc cây và cảm thấy thật thú vị. Thấy cây phát triển tốt, Tâm đã lên mạng tìm hiểu kiến thức về giống sâm này. Anh đặc biệt chú ý đến thông tin từ tổ chức FAO về nông nghiệp, giúp anh nắm bắt được kỹ thuật ươm giống và chăm sóc cây sâm bố chính.

Từ 7 cây ban đầu, Tâm đã nhân giống và trồng thêm vài chục cây, cuối cùng lên đến 40 – 50 cây để thử nghiệm tính thích nghi với khí hậu địa phương. Sau khi nhận thấy nhiều điều tích cực trong quá trình trồng, anh Tâm quyết định trở về với nông nghiệp và khởi nghiệp bằng cây sâm bố chính.

“Tôi còn nhớ ngày 19/2/2022 là ngày tôi bắt đầu trồng thêm 5.000 chậu sâm bố chính trên diện tích hơn 5.000m2 tại tổ 4 khu phố Kim Châu. Loại sâm này rất thu hút, và nhanh chóng tôi đã phủ kín nửa ha với 20.000 chậu sâm. Lứa sâm đầu tiên tôi trồng đã cho thu hoạch vào giữa tháng 3/2023”, anh Tâm hào hứng kể lại.

Để đảm bảo an toàn thực phẩm, Tâm không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học và chỉ dùng thuốc sinh học khi cây bị bệnh. Anh đã chuẩn bị đất bằng việc trộn lẫn nhiều nguyên liệu để đảm bảo cây phát triển tốt nhất.

Năm 2022, Hội Nông dân tỉnh Bình Định và Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức cuộc thi “Nông dân khởi nghiệp sáng tạo” lần đầu tiên. Với mô hình trồng sâm bố chính, Tâm đã đạt giải tại nhiều cấp. Dự án ươm trồng và chế biến sâm của anh đã giành giải Nhất cuộc thi “Nông dân khởi nghiệp sáng tạo tỉnh Bình Định”.

Làm chơi ăn thật

Tham quan các vườn sâm của anh Tâm tại khu phố Kim Châu, chúng tôi không khỏi ngỡ ngàng trước những cây sâm ra hoa rực rỡ. “Chỉ sau gần 4 tháng trồng, những cây sâm đã phát triển tốt và ra hoa”, Tâm cho biết.

Về năng suất của cây sâm bố chính trồng trên đất Bình Định, anh Tâm tự tin: “20.000 chậu tôi trồng đã đến thời kỳ thu hoạch. Bình quân mỗi cây cho thu hoạch từ 1,7 đến 1,8 lạng củ. Nếu đạt 2 lạng củ mỗi cây thì người trồng sẽ có lãi lớn”.

Anh Tâm tính toán rằng với 20.000 cây đang cho thu hoạch, anh sẽ thu được gần 4.000kg củ. Giá bán lẻ hiện tại từ 700.000 đến 800.000 đồng/kg.

“Bán 10kg sâm sẽ được khoảng 6 triệu, trừ chi phí thu hoạch, tôi còn lại hơn 5 triệu đồng. Tổng chi phí cho mỗi cây sâm là 54.000 đồng, với 20.000 cây tôi đã tiêu tốn khoảng 1 tỷ đồng. Khi thu hoạch gần 4.000 kg củ, tôi có thể thu về khoảng hơn 2 tỷ đồng, trừ hết chi phí tôi còn lãi hơn 1 tỷ đồng”, anh Tâm phấn khởi cho biết.

Tuy nhiên, theo anh, sâm bố chính nên được thu hoạch sau 1 năm để đạt chất lượng tốt nhất. Khi thu hoạch sâm mà chưa đủ 12 tháng, củ sẽ chưa tích tụ đầy đủ dinh dưỡng.

Hiện tại, ngoài 20.000 cây sâm trồng trong chậu, anh Tâm còn thuê gần 2ha đất để mở rộng vùng trồng sâm ở nhiều khu vực khác nhau.

Theo anh Tâm, sâm bố chính có thể được trồng trên mọi loại đất ngoại trừ đất “mủ trắng” mà không hợp với loại cây này.