Mỹ-Trung vẫn chưa bắt đầu thương lượng về vấn đề thuế quan, mặc dù trong khoảng thời gian qua thỉnh thoảng có thông tin được đưa ra, nhưng tất cả chỉ dừng lại ở giai đoạn “nghe thấy tiếng bước chân”. Dự báo từ bên ngoài cho thấy, tình trạng bế tắc hiện tại có thể kéo dài lâu hơn, vì so với cuộc chiến thương mại lần đầu, mức thuế quan lần này cao hơn, và cả hai bên đều cho rằng mình đang chiếm ưu thế.
Một tháng trôi qua từ ngày “giải phóng thuế” tương đương của Mỹ, cả hai bên Mỹ và Trung Quốc đều không muốn trở thành bên nhượng bộ đầu tiên. Cuộc cạnh tranh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được so sánh như “trò chơi những kẻ nhút nhát”.
Theo báo cáo từ trang tiếng Trung của “New York Times”, tại cuộc họp báo kinh tế gần đây, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent đã được hỏi về “cách mà Trump tuyên bố Tập đã gọi cho ông”, Bessent khẳng định không chịu trách nhiệm ghi lại cuộc gọi của Tổng thống, “Tôi có nhiều công việc ở Nhà Trắng, nhưng không phải là người nhận điện thoại”.
Sự “im lặng” rõ ràng giữa Mỹ và Trung Quốc là một vấn đề nghiêm trọng đối với nền kinh tế toàn cầu. Mặc dù hai nước chưa hoàn toàn ngắt liên lạc, nhưng các cuộc đối thoại về thuế quan dường như đã rơi vào tình trạng im lặng.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, ông Ngụy Kì Khôn, tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 25 tháng 4 cho biết, “Hai bên Mỹ-Trung không tiến hành thương thảo hay đàm phán về vấn đề thuế quan, phía Mỹ không nên gây hiểu lầm”. Tuy nhiên, Bộ Thương mại Trung Quốc vào ngày 2 tháng 5 lại cho biết, đang đánh giá khả năng tiến hành đàm phán về vấn đề kinh tế và thương mại với Mỹ.
Trong khi hai bên Mỹ-Trung mắc kẹt trong tình trạng bế tắc, chính quyền Trump đang thương lượng các hiệp định thương mại với hàng chục quốc gia có khả năng đối mặt với thuế quan cao.
Trung Quốc từng đạt được một thỏa thuận thương mại với Mỹ trong nhiệm kỳ đầu tiên của Trump, nhưng chủ yếu không được thực hiện. Trung Quốc cho biết trừ khi Mỹ bãi bỏ một loạt các biện pháp thương mại cứng rắn và không công bằng, họ sẽ không mấy hứng thú với việc thương lượng một thỏa thuận mới. Tác động từ cuộc đối đầu này đối với nền kinh tế đã trở nên rõ ràng, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã điều chỉnh giảm dự đoán tăng trưởng kinh tế của cả hai nước và toàn cầu, đồng thời cảnh báo khả năng kinh tế sẽ chậm lại vì tăng thuế.
Chính quyền Trump đang tập trung vào việc thương lượng các thỏa thuận với khoảng 18 đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ bị ảnh hưởng bởi thuế quan tương đương. Bessent cho biết, các cuộc đàm phán với Trung Quốc sẽ diễn ra tách biệt với các cuộc đàm phán khác. Tuy nhiên, Trump vẫn chưa chỉ định hoặc ủy quyền cho bất kỳ quan chức Mỹ nào đại diện cho ông trong các cuộc đàm phán với Trung Quốc, điều này khiến các quan chức Trung Quốc tin rằng chính quyền Trump vẫn chưa chuẩn bị tốt cho đàm phán thương mại hoặc thiếu thiện chí.
Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên đã chỉ định Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin dẫn dắt đoàn đàm phán thương mại với Trung Quốc. Sau đó, ông đã bổ nhiệm Robert Lighthizer, người có quan điểm cứng rắn hơn, làm người phụ trách đàm phán. Các báo cáo dẫn lời những người có kinh nghiệm từng tham gia vào vòng chiến tranh thương mại đó cho rằng, tình trạng bế tắc có thể kéo dài lâu hơn khi mức thuế cao hơn, và cả hai bên đều cho rằng mình đang chiếm ưu thế.
(Hình ảnh đầu tiên từ: shutterstock)