[Bài 2] Chuyển đổi từ nông hộ sang mô hình chăn nuôi trang trại

Ngành chăn nuôi tỉnh Khánh Hòa hiện có sự chuyển dịch lớn từ chăn nuôi nông hộ sang chăn nuôi công nghiệp theo hình thức trang trại, đảm bảo môi trường, phòng chống dịch bệnh.

Chăn nuôi Khánh Hòa chuyển dịch sang chăn nuôi trang trại, đảm bảo môi trường và phòng, chống dịch bệnh. Ảnh: KS.

Ông Lê Thắng, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Khánh Hòa cho biết, những năm gần đây quy mô chăn nuôi trên địa bàn tỉnh đã có sự thay đổi phù hợp với nhu cầu thị trường. Theo đó, so với 5 năm trước đây, tổng đàn lợn hiện tăng lên 42%, đàn gia cầm tăng 15,7%, đàn trâu, bò giảm 9,2%.

Về hình thức chăn nuôi, ngành chăn nuôi tỉnh Khánh Hòa đang tiến hành chuyển dịch lớn từ chăn nuôi nông hộ sang chăn nuôi công nghiệp theo hình thức trang trại. Các giống vật nuôi chủ lực như lợn, bò, gà đang được chăn nuôi đảm bảo vệ sinh môi trường và phòng chống dịch bệnh.

Theo ông Lê Thắng, trong chăn nuôi lợn, địa phương phát triển cả về tổng đàn, chất lượng giống và áp dụng công nghệ cao trong chăn nuôi. Đến nay, toàn tỉnh có khoảng 80% tổng đàn lợn, 50% tổng đàn gà và 5% tổng đàn bò được nuôi trong trang trại. Trong đó, có 431 trang trại chăn nuôi gia súc, gia cầm, gồm: 74 trang trại chăn nuôi quy mô lớn, 178 trang trại chăn nuôi quy mô vừa và 179 trang trại chăn nuôi quy mô nhỏ.

Chăn nuôi gà quy mô ở Khánh Hòa. Ảnh: KS.

“Hiện nay, các trang trại chăn nuôi có áp dụng tiến bộ kỹ thuật, cũng như chăn nuôi theo hướng an toàn sinh học. Trong đó có 10 cơ sở chăn nuôi lợn, 2 cơ sở chăn nuôi gà và 1 cơ sở chăn nuôi đà điểu đã được cấp giấy chứng nhận cơ sở an toàn dịch bệnh”, ông Thắng chia sẻ.

Không những thế, chăn nuôi của tỉnh này hiện có trên 70% tổng đàn lợn, 40% tổng đàn gà nằm trong chuỗi liên kết giữa cơ sở chăn nuôi với các công ty FDI. Từ đó, đã phát triển một số thương hiệu như thịt lợn, trứng gà, thịt đà điểu cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh.

Ngoài ra, từ năm 2018, theo chỉ đạo của Bộ NN-PTNT, Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Khánh Hòa đã ứng dụng công nghệ thông tin vào việc báo cáo thông tin dịch bệnh động vật thông qua hệ thống VAHIS. Hệ thống này cho phép theo dõi và cảnh báo sớm dịch bệnh động vật để xử lý kịp thời, tránh lây lan trên diện rộng.

Hiện Chi cục đã phân công 2 công chức là đầu mối chuyên trách việc cập nhật, tổng hợp số liệu và báo cáo dịch bệnh qua hệ thống VAHIS đúng theo quy định, đồng thời phối hợp với dự án Giám sát và Phát hiện Bệnh truyền nhiễm tổ chức tập huấn cho 16 viên chức Trạm Chăn nuôi và Thú y cấp huyện về báo cáo dịch bệnh động vật trên VAHIS. Các báo cáo tình hình dịch bệnh tại địa phương đúng thời gian, tiến độ khi dịch bệnh xảy ra. Tất cả các ổ dịch bệnh nguy hiểm ở gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đều được cập nhật và báo cáo trên VAHIS đầy đủ và đúng thời gian quy định.

Việc chăn nuôi an toàn sinh học sẽ giúp người nuôi phòng, chống dịch bệnh rất tốt. Ảnh: KS.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Khánh Hòa, từ đầu năm đến nay trên địa bàn xuất hiện bệnh viêm da nổi cục trên bò và dịch tả lợn Châu Phi tại các nông hộ chăn nuôi nhỏ lẻ. Cụ thể, vào ngày 20/2, một con bê 4 tháng tuổi của gia đình bà L.T.T, ở thôn Xuân Tây, xã Vạn Hưng được phát hiện mắc bệnh viêm da nổi cục. Sau đó, UBND xã Vạn Hưng đã tổ chức tiêu hủy và hiện nay đã 21 ngày nhưng không phát sinh ổ dịch mới.

Đối với bệnh dịch tả lợn Châu Phi được phát hiện tại hộ ông B.V.K, với tổng 43 con lợn thịt mắc bệnh. UBND xã Phước Đồng đã tổ chức tiêu hủy toàn đàn lợn bệnh, với tổng khối lượng 2.258 kg.

Theo ông Lê Thắng, trường hợp bê con mắc bệnh viêm da nổi cục do không có kháng thể và từ bò mẹ truyền sang. Còn đàn heo mắc bệnh dịch tả lợn Châu Phi do hộ chăn nuôi heo sử dụng thức ăn dư thừa tại nhà hàng và khu vực chứa thức ăn không cách biệt với khu nuôi nhốt.

Mặt khác, các hộ có gia súc mắc bệnh đều ở quy mô chăn nuôi nhỏ, không đủ điều kiện áp dụng nghiêm ngặt các biện pháp đảm bảo an toàn sinh học.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Khánh Hòa nhận định, trong thời tới nguy cơ xảy ra dịch bệnh nguy hiểm trên đàn gia súc, gia cầm là rất cao. Bởi thời tiết diễn biến bất lợi làm giảm sức đề kháng của vật nuôi, tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển và lây lan. Cùng với đó, điều kiện chăn nuôi tại các cơ sở nông hộ còn hạn chế.

Các loại mầm bệnh lưu hành với tỷ lệ cao như virus cúm gia cầm A/H5; virus gây bệnh dịch tả lợn Châu Phi tồn tại lâu dài ở ngoài môi trường; cũng như vi rút gây bệnh viêm da nổi cục có khả năng lây lan nhanh do các véc tơ truyền bệnh.

Cơ quan Thú y khuyến cáo người nuôi tiêm phòng để phòng, chống dịch bệnh hiệu quả. Ảnh: KS.

Để phòng chống dịch bệnh, ngành thú y Khánh Hòa đang triển khai tiêm phòng định kỳ đợt 1/2023. Cụ thể, đã phân bổ 21.400 liều vắc xin lở mồm long móng cho trâu, bò và 432.800 liều vắc xin cúm gia cầm cho các địa phương triển khai tiêm phòng từ ngày 10/3.

Chi cục cũng đang triển khai giám sát sự lưu hành virus cúm gia cầm tại các chợ buôn bán gia cầm do FAO hỗ trợ. Cùng với đó, tham mưu Sở NN-PTNT ban hành kế hoạch thực hiện tháng tổng vệ sinh, khử trùng môi trường chăn nuôi từ ngày 20/3.

Đồng thời, tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động vận chuyển, giết mổ, kinh doanh động vật và sản phẩm động vật, giám sát chặt chẽ việc tập kết, buôn bán động vật và xử lý nghiêm đối với các trường hợp không rõ nguồn gốc.

Phối hợp với UBND cấp huyện chỉ đạo UBND xã có dịch triển khai các biện pháp chống dịch bệnh như: tổ chức tiêu hủy gia súc bệnh theo quy định, vệ sinh, khử trùng chuồng trại và khu vực xung quanh các hộ có gia súc mắc bệnh, ký cam kết phòng, chống dịch bệnh với hộ chăn nuôi, khuyến cáo người chăn nuôi thực hiện các quy định phòng dịch.

Đặc biệt, tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi tăng cường áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học; thường xuyên chủ động vệ sinh, sát trùng khu vực chuồng nuôi và khu vực xung quanh có nguy cơ cao.

Ông Lê Thắng cho biết, tỉnh sẽ tiếp tục phát triển chăn nuôi theo hướng trang trại, công nghiệp, gắn với an toàn dịch bệnh; khuyến khích phát triển hình thức chăn nuôi hữu cơ; giảm thiểu ô nhiễm môi trường và phát triển những mô hình chăn nuôi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ. Cần nâng cao năng lực kiểm soát dịch bệnh, kiểm soát các dịch bệnh nguy hiểm và bảo đảm an toàn thực phẩm.