Bắc Kạn đặt mục tiêu phát triển cây trồng theo quy mô sản xuất hàng hóa.
Với ưu thế là một cây công nghiệp dễ khai thác, nguồn sản phẩm đang có nhu cầu tiêu dùng cao, cây chè được coi là cây trồng thế mạnh của một số huyện như Ba Bể, Chợ Đồn và Chợ Mới của tỉnh Bắc Kạn. Thời gian tới, tỉnh Bắc Kạn sẽ tiếp tục chú trọng phát triển cây chè, định hướng đưa cây chè phát triển theo quy mô sản xuất hàng hóa, hướng tới nâng cao giá trị cây chè.
Bắc Kạn hỗ trợ nâng cao giá trị cây chè
Toàn tỉnh Bắc Kạn hiện có 2.092 ha chè, trong đó, diện tích cho thu hoạch đạt gần 2.000 ha, đạt 85% kế hoạch đề ra trong giai đoạn 2016-2020, sản lượng bình quân đạt 9.491 tấn/năm; diện tích chè được chứng nhận an toàn thực phẩm là 51,9 ha; diện tích chè đạt tiêu chuẩn VietGAP là 20,7 ha. Tỉnh Bắc Kạn vẫn đang khuyến khích các địa phương tiếp tục mở rộng diện tích trồng, đầu tư thâm canh tăng năng suất, chất lượng sản phẩm chè. Theo kế hoạch, đến năm 2025 tổng diện tích chè toàn tỉnh phấn đấu đạt 2.500 ha, sản lượng 12.000 tấn búp tươi/năm.
Để tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, tỉnh Bắc Kạn đã thực hiện nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ khuyến khích người trồng chè cải tạo diện tích, đưa các giống chè lai có năng suất, chất lượng cao vào trồng; đồng thời, hỗ trợ thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã, tăng cường công tác quáng bá, xúc tiến thương mại. Nhiều địa phương đã đạt được kết quả tốt trong việc nâng cao năng suất, chất lượng cây chè, trong đó:
Tại huyện Chợ Mới, gắn với Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp của tỉnh Bắc Kạn, huyện Chợ Mới lựa chọn cây chè là một trong năm cây trồng chủ lực để phát triển theo chuỗi giá trị giai đoạn năm 2019 – 2025. Để khai thác hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của cây chè hàng hóa, huyện Chợ Mới đã và đang ưu tiên hỗ trợ cải tạo, thâm canh cây chè theo hướng đảm bảo tiêu chuẩn nông nghiệp sạch và an toàn thực phẩm. Riêng năm 2019, huyện Chợ Mới đã cải tạo, thâm canh được 53 ha, có 25 ha chè được chứng nhận đảm bảo an toàn thực phẩm và nông nghiệp sạch VietGAP.
Tại huyện Chợ Đồn, từ năm 2017, huyện đã xây dựng phương án “Thực hiện trồng cải tạo, bổ sung, thâm canh diện tích chè Shan tuyết” tại xã Bằng Phúc nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm chè đặc sản theo hướng hàng hóa. Công tác khuyến khích người dân cải tạo các giống chè cũ vẫn được huyện thực hiện, Trung tâm dịch vụ nông nghiệp huyện Chợ Đồn đã cung ứng trên 29.600 giống cây chè và trên 17 tấn phân bón cho các hộ thực hiện mô hình cải tạo giống chè với diện tích gần 18 ha cho 41 hộ ở 6 thôn của xã Bằng Phúc. Hiện địa phương đang tiếp tục triển khai tuyên truyền vận động cho các hộ dân đăng ký thực hiện trồng đợt 2 vào vụ Thu.
Tại huyện Ba Bể, với diện tích trồng chè đạt trên 700 ha, trồng tập trung tại các xã Chu Hương, Mỹ Phương, Hà Hiệu. Thời gian qua, huyện Ba Bể đã thực hiện nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ các địa phương như: Khuyến khích người trồng chè thâm canh, cải tạo giống chè; tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc cây chè; hỗ trợ phát triển hợp tác xã, tổ hợp tác trồng chè nhằm giúp người dân tăng năng suất và chất lượng sản phẩm.
Tại huyện Bạch Thông, cây chè được trồng chủ yếu tại các xã Quang Thuận, Quân Hà với diện tích khoảng 35 ha, trong đó, gần 23 ha đang cho thu hoạch thường xuyên. Nhờ có giá trị kinh tế cao, cây chè được huyện Bạch Thông chú trọng đầu tư thâm canh nhằm nâng cao năng suất, chất lượng. Định hướng của huyện thời gian tới là sản xuất ngành hàng chè theo chuỗi giá trị, xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, thực hiện liên kết giữa phát triển vùng nguyên liệu với các doanh nghiệp sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Đây được coi là hướng đi bền vững giúp người trồng chè ở Bạch Thông phát triển kinh tế hiệu quả.
Bắc Kạn định hướng đưa cây chè phát triển theo quy mô sản xuất hàng hóa, hướng đến xuất khẩu.
Bên cạnh việc định hướng các địa phương mở rộng diện tích chè, cải tạo các giống chè già cỗi, nâng cao năng suất, chất lượng chè, tỉnh Bắc Kạn còn định hướng đưa cây chè phát triển theo quy mô sản xuất hàng hóa, hướng đến xuất khẩu.
Theo Đề án cơ cấu lại ngành nông nghiệp tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 2020 – 2025, tỉnh Bắc Kạn đã xác định cây chè là ngành hàng cấp tỉnh. Do đó, để tạo vùng nguyên liệu định hướng phát triển hàng hóa, tỉnh Bắc Kạn đã đưa ra giải pháp phát triển sản xuất, trong đó phân vùng nguyên liệu đối với từng giống chè phù hợp. Theo đó, tỉnh Bắc Kạn tập trung phát triển vùng chè trung du đạt 1.500 ha, trồng tập trung tại các xã Quảng Chu, Yên Đĩnh (nay là thị trấn Đồng Tâm, huyện Chợ Mới), Mỹ Phương, Chu Hương (Ba Bể); vùng chè Shan tuyết với diện tích 1.000 ha, phân bố ở các xã Bằng Phúc (Chợ Đồn), Quảng Khê (Ba Bể), Bình Văn, Yên Hân, Yên Cư (Chợ Mới).
Thời gian tới, tỉnh Bắc Kạn tiếp tục thực hiện các chính sách ưu đãi hỗ trợ phát triển sản xuất, nâng cao hiệu quả hoạt động của các nhóm hộ, tổ hợp tác, hợp tác xã; nghiên cứu xây dựng các xưởng chế biến, các khu chế biến tập trung; gắn sản xuất với tiêu thụ. Đồng thời định hướng phát triển bền vững theo hướng nông nghiệp sạch, an toàn thực phẩm, VietGAP, tăng cường quảng bá, nâng cao giá trị thương hiệu cho sản phẩm chè Bắc Kạn.