Nuôi cá dầm xanh: Hướng đi hướng đến sự thịnh vượng.

Huyện Quan Hóa có bản Pượn, xã Trung Sơn với 39 hộ, trong đó có đến 34 hộ nuôi cá dầm xanh. Nghề nuôi cá dầm xanh ở đây có sự đóng góp lớn của ông Hà Văn Khường.

Cô gái Mường bén duyên nghề nuôi cá tầm.

‘Cá thần’ dưới chân thác Trăng.

Nuôi cá dầm xanh.

Cá dầm xanh là đặc sản có giá trị kinh tế cao.

Ông Hà Văn Khường là người dân tộc Thái ở bản Pượn, xã Trung Sơn, huyện Quan Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Năm 1995, ông nhận được 30 con cá giống dầm xanh từ bố mẹ vợ và nuôi thử trong ao nhỏ trong vườn. Sau hơn 1 năm, ông phát hiện cá bắt đầu đẻ trứng. Ban đầu, ông chỉ nhân giống để phục vụ cho gia đình và bán cho các hộ trong bản.

Từ năm 2014 trở đi, khi mạng xã hội phát triển, con cái ông Khường đã chia sẻ mô hình nuôi cá giống của gia đình lên Facebook, Zalo, dẫn đến việc nhiều khách hàng từ khắp nơi liên hệ đặt cá giống. Hiện trang trại của ông Khường cung cấp ra thị trường 250.000 con cá giống mỗi năm với doanh thu đạt 600 triệu đồng, trừ phí lãi hơn 300 triệu đồng.

Trang trại của ông Hà Văn Khường hiện có 14 ao nuôi cá dầm xanh giống. Ảnh: Thanh Tâm.

Theo ông Khường, cá dầm xanh nổi bật với khả năng kháng bệnh tốt, thịt chắc và thơm ngon. Chúng thích môi trường nước sạch và thường được nuôi ở các vùng có sông, suối nước trong. Đặc điểm cơ bản của cá dầm xanh là lớn chậm, những con nuôi lâu có thịt ngọt hơn và giá cao hơn; thông thường phải nuôi từ 3 năm trở lên mới đạt trọng lượng trên 2kg để xuất bán.

Thức ăn chính của cá dầm xanh giống là bột sắn. Gia đình ông có 1 ha đất, thay vì trồng tre luồng, ông Khường đã chuyển sang trồng sắn, thu hoạch khoảng 10 tấn mỗi năm để làm thức ăn cho cá. Sắn sau khi thu hoạch sẽ được phơi khô, nghiền thành bột, và mỗi ngày hai vợ chồng ông nấu chín cho cá ăn.

Từ khi cá đẻ trứng đến khi xuất bán cá giống mất khoảng 3 tháng, với cỡ bằng đầu đũa và giá bán 3.000 đồng/con.

Hiện tại, ông Khường có 260 con cá bố mẹ, nhiều con có tuổi đời lên tới 28 năm và trọng lượng hơn 10 kg. Từ nguồn trứng cá sinh sản, ông Khường đã cải tạo diện tích đất xung quanh nhà trước đây trồng lúa thành 14 ao nuôi cá.

Bản Pượn có nguồn nước từ rừng nguyên sinh chảy về suối Pượn, nước mát lạnh, trong vắt và rất sạch, rất phù hợp cho cá dầm xanh sinh trưởng và phát triển. Cả bản có 39 hộ thì có tới 34 hộ nuôi cá dầm xanh, nguồn cá giống đều lấy từ ông Hà Văn Khường.

Ông Hà Văn Khường làm giàu từ mô hình nuôi cá dầm xanh giống. Video: Thanh Tâm.

Ông Phạm Bá Tuế, Phó Chủ tịch UBND xã Trung Sơn cho biết: Mô hình nuôi cá dầm xanh giống của hộ ông Hà Văn Khường là mô hình điểm tại địa phương. Từ mô hình của ông Khường, người dân ở bản Pượn đã học hỏi và cùng nhau phát triển kinh tế, những vị trí có thể cải tạo làm ao nuôi đều được tận dụng để nuôi cá dầm xanh.

“Diện tích đồi núi trơ trọi trước đây giờ được người dân tận dụng trồng chuối, cỏ voi làm nguồn thức ăn chính để nuôi cá dầm thương phẩm. Phát triển nuôi cá dầm xanh là hướng đi phù hợp với địa phương, góp phần phát triển kinh tế và nâng cao thu nhập cho người dân”, ông Tuế chia sẻ.

Xuất phát từ hoàn cảnh khó khăn, ông Khường hiểu được sự chật vật của bà con miền núi. Khi đã có đủ kinh nghiệm nhân giống và chăm sóc cá, ông Khường đã hướng dẫn người dân trong bản. Những hộ gia đình nào khó khăn về vốn, ông Khường cung cấp cá giống và hỗ trợ, khi nào thu hoạch có tiền thì mới hoàn trả.

Vươn lên làm giàu từ nuôi cá giống dầm xanh, ông Khường không quên tình làng nghĩa xóm. Các hộ gia đình nghèo trong bản khi làm nhà thiếu tiền ông sẵn sàng cho vay không tính lãi, khi nào kinh tế ổn định rồi thì trả. Chỉ riêng từ cuối năm 2024 đến nay, ông đã cho 8 hộ vay tiền, hộ nhiều nhất 60 triệu, tổng số tiền cho vay lên tới 400 triệu đồng.

Anh Vi Văn Hậu bên ngôi nhà đang xây dựng. Ảnh: Thanh Tâm.

Năm 2021, anh Vi Văn Hậu, 44 tuổi, hộ gia đình khó khăn ở bản Pượn, đã được ông Khường hỗ trợ 30.000 con cá giống, chia sẻ kỹ thuật nuôi và chăm sóc. Sau 3 năm, anh Hậu đã xuất bán được hơn 2 tấn cá, với giá bán 140.000 đồng/kg, trừ phí anh thu lãi hơn 200 triệu đồng. Gia đình anh Hậu hiện đang xây dựng ngôi nhà kiên cố thay cho ngôi nhà sàn đã xiêu vẹo sau hàng chục năm sử dụng.

Ông Hà Văn Khường và các hộ dân ở bản Pượn mong muốn tuyến đường chính dẫn vào bản sẽ sớm hoàn thành, giúp việc giao thương thuận lợi, thương lái dễ dàng tới thu mua cá. Từ đó giúp mở rộng thị trường và xây dựng thương hiệu cá dầm xanh bản Pượn.